Tobin Siebers, Estetyka niepełnosprawności

Estetyka niepełnosprawności Tobina Siebersa, badacza i aktywisty działającego na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami to pierwsza próba przedstawiania niepełnosprawności w sztuce współczesnej i kulturze wizualnej na tak szeroką skalę. Intelektualne środowisko osób z niepełnosprawnościami w Stanach Zjednoczonych uznaje tę książkę za oszałamiającą rozmachem, błyskotliwą i zmieniającą na zawsze sposób myślenia o relacjach sztuki i niepełnosprawności.

Główna teza tego autora, uznawanego za jednego z czołowych teoretyków studiów o niepełnosprawności na świecie, pozwala odkryć, co dzieje się z naszym wyobrażeniem o historii kultury zachodniej, gdy zaczynamy postrzegać nowoczesność w sztuce jako niepełnosprawność i uchwycić proces, w którym niepełnosprawność staje się wartością estetyczną. Siebers dowodzi, że to odrzucenie niepełnospraności – przez traktowanie pewnych dzieł sztuki jako „chorych” i reprezentatywnych dla „chorej kultury”, było osią konfliktów kulturowych toczących się w Ameryce w późnych latach XX wieku.

Pozwala zrozumieć jaki związek ma sztuka z uciskiem osób z niepełnosprawnosciami. Analizuje sposób ukazywania zranionych ciał w globalnej komunikacji. W tej bogato ilustrowanej i przystępnie napisanej książce Tobin Siebers po mistrzowsku odsłania kluczową rolę jaką niepełnosprawny umysł i niepełnosprawne ciało odegrały w ewolucji współczesnej estetyki, pokazując nam, że niepełnosprawność ma  gruntowne znaczenie nie tylko dla sztuki współczesnej, ale także dla sposobu, w jaki postrzegamy ciała i budynki (i wchodzimy z nimi w interakcję).

Każe nam na nowo przyjrzeć się tak zwanej sztuce „zdegradowanej” i „zdyskwalifikowanym” ciałom, zabiera nas w podróż w kulisy prac Marca Quinna i w fikcję Junota Díaza, z lekkością zestawia w dyskusji Wenus z Milo i dzieła Andy’ego Warhola, bada, w jaki sposób niepełnosprawność problematyzuje powszechnie akceptowane wyobrażenia o pięknie. Dla Siebersa niepełnosprawność nie jest stanem pejoratywnym, lecz formą ucieleśnionej różnicy.

Książka będzie szczególnie przydatna dla osób z niepełnosprawnościami szukających środków do budowania nowego, opartego na dumie i godności sposobu postrzegania niepełnosprawności w szeroko rozumianej sztuce współczesnej, jak również dla historyków sztuki i krytyków, badaczy kultury, socjologów, ale także dla każdego, kto interesuje się estetyką w każdym możliwym do wyobrażenia medium”.

Tobin Siebers był profesorem kolegialnym im. V. L. Parringtona w zakresie języka angielskiego i literatury oraz sztuki i projektowania na Uniwersytecie Michigan. Jego liczne książki obejmują teorię niepełnosprawności i temat oraz inne tematy: o tożsamościetycznej, estetycznej i politycznej. Laureat nagrody University of Michigan Press Book Award 2011.