Halka / Haiti wer. pol

Oficjalna publikacja towarzysząca wystawie w Pawilonie Polskim na 56 Międzynarodowej Wystawie Sztuki – La Biennale di Venezia

Książka stanowi intelektualną oprawę projektu wystawienia opery Stanisława Moniuszki Halka w haitańskiej wiosce Cazale. Książka dostarcza informacji o wspólnej polsko-haitańskiej przeszłości, proponuje interpretacje historii i kultury obu krajów oraz stawia kluczowe pytania o możliwość i charakter reprezentacji narodowej tożsamości w kontekście postkolonialnym — leżące u konceptualnych podstaw całego projektu weneckiego. Specjalnie zamówione w tym celu eseje dostarczają wiedzy o historycznych i społeczno-kulturowych kontekstach projektu, a materiał wizualny zawarty w książce ukazuje zarówno spektakl operowy, jak i haitańską wyprawę artystów i towarzyszącego im zespołu.

Katarzyna Czeczot z Instytutu Badań Literackich PAN analizuje rewolucyjny potencjał Halki w świetle pierwowzorów libretta Włodzimierza Wolskiego oraz kolejnych scenicznych interpretacji opery w PRL-u. Géri Benoît, pochodząca z Cazale była pierwsza dama Haiti i ambasadorowa kraju we Włoszech, pisze o polskiej historii Cazale, minionych zmaganiach lokalnej społeczności z powojenną dyktaturą Duvalierów oraz rodzących się perspektywach na przyszłość. Kacper Pobłocki, doktor antropologii z Uniwersytetu Adama Mickiewicza, stawia kontrowersyjną tezę, że Polacy też byli w przeszłości „czarni”, porównując niewolnictwo oraz system feudalny i ich wpływ na stosunek polskiego społeczeństwa do kwestii rasy. Książka zawiera przedruk eseju wpływowego haitańskiego historyka Michela-Rolpha Trouillota, wskazującego na źródła wyparcia rewolucji haitańskiej z międzynarodowej świadomości oraz przybliżającego jej historię i problematykę. W publikacji znajduje się także wywiad z artystami, C.T. Jasperem i Joanną Malinowską, oraz wypowiedzi uczestników projektu, zarówno ze strony polskiej, jak i haitańskiej, którzy starają się odpowiedzieć na pytanie o współczesny sens wysyłania opery za Atlantyk. Katalog otwiera esej z wprowadzeniem do problematyki projektu, autorstwa redaktorki katalogu Magdaleny Moskalewicz oraz wstęp dyrektorki Zachęty Hanny Wróblewskiej.