Skopje. Miasto, architektura i sztuka solidarności

„Od Szar Płaniny, gdzie śnieg rzadko topnieje, po trójpalczaste Chalkidiki zanurzające się w Morzu Egejskim. Oto Macedonia. A kim są Macedończycy? Cztery stulecia przed naszą erą zapanowali nad niemal całą oikuméne – zamieszkanym światem. Współcześnie prawo do ich dziedzictwa stanowiło kość niezgody. Kiedy w 1991 roku powstało dwumilionowe państwo macedońskie – odmówiono mu nazwy. Ze schedą mitów obfitszą, niż może strawić, współczesna Macedonia uparcie szuka swej drogi”.

26 lipca 1963 roku stolica Macedonii znalazła się w epicentrum największego i najbardziej tragicznego w skutkach trzęsienia ziemi w nowożytnej historii tego państwa, po którym zniszczone w prawie 80 procentach miasto musiało wymyślić się na nowo. Jego odbudowa stanowiła zapomniany przykład wielkiej międzynarodowej solidarności – polityków, architektów, urbanistów, artystów i ludzi dobrej woli.

Album przybliża historię odbudowy miasta. Plan urbanistyczny ścisłego centrum przygotowała słynna pracownia Kenzô Tangego – japońskiego architekta znanego z takich realizacji, jak projekt Centrum Pokoju w Hiroszimie. Nieoceniony wkład mieli również polscy architekci i urbaniści m.in. Adolf Ciborowski, który z ramienia ONZ nadzorował proces odbudowy, a także Stanisław Jankowski, kierownik polskiego zespołu opracowującego plan ogólny nowej macedońskiej stolicy. Osobny wątek książki stanowi opowieść o skopijskim Muzeum Sztuki Współczesnej – darze ówczesnego polskiego rządu, którego siedzibę na wzgórzu nad Wardarem zaprojektowali polscy architekci z zespołu projektowego „Tygrysy”: Wacław Kłyszewski, Jerzy Mokrzyński i Eugeniusz Wierzbicki.