Praca zbiorcza, Zofia Chomętowska, Maria Chrząszczowa, Kronikarki. Fotografie Warszawy 1945-46/ The Chroniclers

Zofia Chomętowska i Maria Chrząszczowa, obie zawodowe fotografki, dokumentowały Warszawę od wiosny 1945, niezależnie od siebie, choć czasem pracowały razem. Ich fotografie znalazły się później na zbiorowej wystawie Warszawa oskarża!, przy której Chomętowska była zaangażowana – wraz z Tadeuszem Przypkowskim byli odpowiedzialni za część fotograficzną.

Książka stanowią pierwszą próbę odkrycia tych zbiorów dla szerokiego widza, ale również i historii fotografii polskiej, która dotychczas marginalizowała, skazując na ukrycie dokumentacji powojennej wykonanej przez kobiety. Fenomen tych zdjęć polega, bowiem również na ich nieobecności w budowanym micie odradzającej się Warszawy. Jak pokazuje przygotowana przez Fundację Archeologia Fotografii wystawa i książka ta absencja w sferze wizualnej jest trudna do usprawiedliwienia, świetne, zróżnicowane formalnie kadry, wyraźne temperamenty fotograficzne niczym nie ustępują tym prezentowanym dotychczas, a przynoszą nowość, są głosem tych, które były zapomniane.