Captains of Illustration

W Polsce historia książek dla dzieci i związanej z nią szkoły ilustracji ma bogatą tradycję. W latach 1950-1980 polska ilustracja dziecięca święciła triumfy na świecie. Lata 60. i 70. XX wieku nazywa się złotym wiekiem polskiego ilustratorstwa. Tworzyli wówczas  tacy mistrzowie jak Jan Marcin Szancer (uważany powszechnie za ojca polskiego powojennego ilustratorstwa), Bohdan Butenko, Olga Siemaszko, czy Józef Wilkoń. Wielu z nich przez lata tworzyło zgrane tandemy z pisarzami, tworząc książki nowatorskie, przybierające w swej wizualnej oprawie wyjątkową artystyczną formę. W okresie PRL-u okładki i ilustracje do książek dla dzieci tworzyli także artyści, których na co dzień z taką działalnością nie kojarzymy, jak Roman Cieślewicz, Henryk Tomaszewski czy Jan Młodożeniec. Jacek Friedrich podkreśla:

"O wielkości tego, co z czasem nazwano „polską szkołą ilustracji”, rozstrzygnęła znaczna liczba aktywnych wówczas wybitnych indywidualności, śmiałość i różnorodność ich artystycznych wizji, rozmaitość zarówno tematów podejmowanych przez projektantów, jak i stosowanych przez nich technik, a przede wszystkim poważne traktowanie  młodego odbiorcy.  Odbiorcy niezwykle przecież wymagającego, bo chłonącego rzeczywistość z wyjątkową intensywnością. Dzięki temu, że ówcześni ilustratorzy tak bardzo serio traktowali swą profesję, miliony Polaków miały szansę od najmłodszych lat stykać się z prawdziwą sztuką. Z prawdziwym".

Po roku 80. przez wiele lat pozostawała ona w głębokim kryzysie. Złożyły się na niego nie tylko zapaść ekonomiczna okresu stanu wojennego i schyłku komunizmu, dramatyczne pogorszenie jakości papieru i druku, ale także naśladownictwo zachodnich komercyjnych wzorców (widoczne już w polskiej ilustracji w końcu lat 70.) oraz zalew kiczowatych tanich przedruków zachodnich książek w okresie pokomunistycznego rozkwitu gospodarki rynkowej.

Mniej więcej dekadę temu nastąpił jednak widoczny, ponowny rozkwit rynku książek dla dzieci. W ciągu ostatnich 12 lat powstało wiele niewielkich wydawnictw, które publikują książki nowatorskie i artystycznie innowacyjne, a ich awangardowe formy znów są dostrzegane i doceniane na świecie. Jedną z takich oficyn wydawniczych jest Wydawnictwo Dwie Siostry, specjalizujące się  w ciekawych, kreatywnych i pięknie zilustrowanych książkach dla dzieci i młodzieży. We współpracy z tym właśnie wydawnictwem Instytut Adama Mickiewicza przygotował książkę o polskiej ilustracji po angielsku "Captains of Illustration: 100 Years of Children’s Book from Poland".